Spis treści
Pierwsza osada z Ciechanowa
Z badań archeologicznych wynika, że 3000 lat przed naszą erą w okolicach Ciechanowa pojawiła się pierwsza osada. Ukazują to znalezione podczas wykopalisk przedmioty takie jak narzędzia kamienne lub ceramika. W dziesiątym wieku w Ciechanowie mieściło się centrum małego państewka plemiennego. Oprócz samego Ciechanowa w teren owego państewka wchodziła Puszcza Kurpiowska, okolice Żuromina, pogranicze Prus oraz lasy w widłach rzek takich jak Wkra, Narew i Wisła.
Cechonow czyli dawna nazwa Ciechanowa.
Bolesław Śmiały jako pierwszy władca zapisał na kartach historii wzmiankę na temat Ciechanowa.
A dokładniej jego kronikarz. Było to w 1065 roku. Jako Cechonow zapis widniał na dokumencie, jaki Bolesław Śmiały wręczył zakonowi Benedyktyńskiemu, przekazując im Moglin. Dokument ten był nazywany falsyfikatem moglińskim.
Rozwój Ciechanowa zakłócały coraz częstsze najazdy Litwinów, Prusów i Pomorzan. Ci ostatni spustoszyli Ciechanów w 1180 roku. Zawsze jednak udało się go odbudować od nowa. W 1266 roku Ciechanów miał otrzymać prawa miejskie. Kiedy najazdy, ludzie zaczęli żyć spokojniej a miasto zaczęło się na dobre rozwijać. Przez liczne rozprzestrzenianie się osadnictwa, książę zasłużonym sługom nadawał nowe ziemie. To właśnie wtedy powstało wiele istniejących do dziś wsi lub parafii.
Stolica w Ciechanowie.
W Ciechanowie ustanowiona kasztelanię, a w 1400 roku tempo rozwoju miasta wzrosło na tyle, że powiększono je niemal dwukrotnie, dodając nowe przywileje.
Ciechanów rozwinął się na tyle szybko, że w XV wieku stał się stolicą powiatu i ziemii księstwa mazowieckiego.
Królowa Bona w Ciechanowie.
Za czasów panowania królowej Bony, Ciechanów osiągnął szczyt rozwoju. Był to koniec XVI i początek XVII wieku. Jednak był to jedynie początek wielkich katastrof jakie miały spaść na Ciechanowskie ziemie niebawem.
W latach od 1655 do 1657 oraz w 1708 roku najazdy Szwedów skutecznie rozbiły Ciechanów. Nawet do 40 % zabudowań zostało zniszczonych, a liczba ludności zmniejszyła się o połowę. Ciechanów został spalony, a jego odbudowa była bardzo powolna.
Sytuacja ta trwała bardzo długo, bo do XIX wieku. W 1867 roku Ciechanów był trochę większy niż był obecnie, a przemysł znów zaczął rozwijać się jak dawniej. Ten przyspieszony rozwój trwał do 1914 roku.
Pierwsza i druga wojna światowa nie wpłynęły już tak brutalnie na miasto, lecz Niemcy w 1939 roku wymordowali ludność żydowską, która była połową mieszkańców Ciechanowa. Katorga mieszkańców trwała do 1945 roku, kiedy to wojska sowieckie wyparły z Ciechanowa Niemców, jednak samorządność powiatu została niebawem całkowicie zniesiona.
To tylko krótka wzmianka o tym jak bogata była historia Ciechanowa. To niewielkie miasto miało bardzo wiele wzlotów i upadków, a gdyby nie liczne najazdy i rozboje, Ciechanów mógł stać się jednym z najbardziej rozwiniętych miast w Polsce.